Een gevaarlijk nieuw front: Bahá’í International Community uit bezorgdheid over betrokkenheid Egyptische autoriteiten bij vervolging van de bahá’ís

Voor Arabische vertaling klik hier

Statement van de BIC: English / Arabic

DEN HAAG, 20 november 2024 – In een verontrustende escalatie heeft de Bahá’í International Community (BIC) vandaag een verklaring uitgegeven waarin zij publiekelijk haar bezorgdheid uitspreekt over het beleid van de Egyptische autoriteiten om de religieuze bahá’í-minderheid in het land systematisch te vervolgen. Bahá’ís in Egypte – waarvan er waarschijnlijk enkele duizenden zijn – worden geconfronteerd met intimidatie, ontzegging van burgerrechten, scheiding van families en indringende bewaking door staatsveiligheidsdiensten.

Recente pogingen van de Egyptische autoriteiten om deze discriminatie te verergeren hebben de BIC bewogen om deze onrechtvaardigheden onder de aandacht van het publiek te brengen.

“Vandaag neemt de Bahá’í International Community de ernstige stap om in het openbaar onze diepe bezorgdheid te uiten over zes decennia van discriminatie en vervolging van de Egyptische bahá’í-gemeenschap, een situatie die steeds erger wordt,” zegt dr. Saba Haddad, BIC-vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties in Genève.

“Het beleid en de praktijken van deze Egyptische instellingen hebben bahá’ís in het hele land veel leed berokkend, met als doel de bahá’í-identiteit te onderdrukken en te voorkomen dat bahá’ís elementaire burgerrechten verkrijgen. Dit beleid ontzegt de bahá’í-gemeenschap haar fundamentele rechten op vrijheid van godsdienst, het praktiseren van de grondbeginselen van hun geloof en het recht om een normaal, waardig leven te leiden met hun families en om in hun levensonderhoud te voorzien,” voegt dr. Haddad eraan toe, ”zonder dat de autoriteiten ook maar enige aanwijzing geven dat ze van plan zijn om hun betreurenswaardige aanpak te veranderen.”

Dr. Haddad zegt: “Wat verrassend is, is dat terwijl verschillende landen in de regio zich bewegen in de richting van het bevorderen van waarden van coëxistentie en burgerschap, waarbij echte, positieve stappen worden genomen die lof en waardering verdienen, we in Egypte – dat altijd een leider in de regio is geweest – getuige zijn van een systematische toename in het vervolgen van bahá’í-burgers vanwege hun geloof. Deze situatie is niet in overeenstemming met de status van Egypte en zijn verklaarde doelstellingen.”

Ze voegde eraan toe: “De geschiedenis van de bahá’ís in Egypte gaat terug tot 1868. Het zijn Egyptische burgers die loyaal zijn aan hun vaderland en die alleen vreedzaam in hun land willen leven en hun land en medeburgers willen dienen. Is het denkbaar dat in een land dat zo rijk is aan erfgoed als Egypte, dat officiële instanties daar al tientallen jaren lang mannen, vrouwen en kinderen in steden en dorpen als doelwit hebben, alleen omdat ze een ander geloof hebben? De Egyptische regering moet deze misstand rechtzetten en onmiddellijk alle onrechtvaardige beperkingen opheffen – en haar partners in de internationale gemeenschap moeten hier bij haar op aandringen.”

De mensenrechtensituatie in Egypte zal in januari 2025 worden onderzocht tijdens de komende Universal Periodic Review (UPR) bij de VN-Mensenrechtenraad in Genève. De BIC roept de leden van de Mensenrechtenraad op om de situatie van bahá’ís aan te kaarten bij de Egyptische regering en te zoeken naar een positieve manier om deze smet op Egypte’s status en reputatie binnen de gemeenschap van naties op te lossen.

Tientallen jaren van discriminatie – en toenemende angst voor nog erger

Egyptische bahá’ís hebben meer dan 65 jaar van uitgebreide door de staat gesponsorde discriminatie moeten doorstaan, van het ontnemen van burgerrechten, beperkingen op de toegang tot openbare diensten, belemmeringen op het gebied van onderwijs en werkgelegenheid, bedreigingen met deportatie en gedwongen scheiding van familieleden, ontzegging van de toegang van de gemeenschap tot land van begraafplaatsen en het ontnemen van hun religieuze identiteit.

Sinds begin 2024 zijn er bijvoorbeeld meerdere gevallen van discriminatie van bahá’ís in Egypte geweest. De autoriteiten hebben de wettelijke erkenning van de bahá’í-huwelijksceremonie geweigerd en hebben individuen onder druk gezet door middel van toenemende intimidatie en toezicht door de nationale veiligheidsdiensten.

Eén voorbeeld, over een oudere Egyptische bahá’í-vrouw, en grootmoeder, die getrouwd is met een niet-Egyptische man, laat zien hoe de weigering om haar huwelijk in haar officiële documenten te registreren omdat ze een bahá’í is, haar familie van hun rechten en veiligheid heeft beroofd. “Ik heb tientallen jaren in Egypte gewerkt en bijgedragen aan de opbouw van de gemeenschap”, zegt de vrouw, die om veiligheidsredenen niet kan worden geïdentificeerd. “Het doet me pijn als moeder en grootmoeder om het woord ‘single’ op mijn officiële documenten te zien staan, omdat ze al die jaren geweigerd hebben om mijn verzoek in behandeling te nemen, ondanks dat ik heel goed weet dat ik wettelijk getrouwd ben… Als gevolg daarvan heb ik de burgerlijke en grondwettelijke rechten van mijn kinderen niet kunnen veiligstellen en zal ik geen erfenis voor hen kunnen achterlaten.”  Haar kinderen is het Egyptische staatsburgerschap ontzegd en ze worden geconfronteerd met voortdurende onzekerheid bij het verkrijgen van verblijfsvergunningen. “Het moeilijkste voor mij is om me voor te stellen dat mijn kinderen er misschien niet meer zijn om voor me te zorgen als ik ouder word,” zegt de vrouw. “Ik ben bang dat ik helemaal alleen achterblijf… We worden behandeld als criminelen.”

Een andere bahá’í-vrouw benadrukt de extra druk die het gevolg is van dit discriminerende beleid tegen bahá’ís en hoe dit beleid talrijke culturele uitdagingen met zich meebrengt. “Het is bijzonder schrijnend dat mijn moeder met dit sociale stigma geconfronteerd wordt omdat ze geweigerd heeft om haar huwelijk in haar officiële papieren vast te leggen, enkel en alleen omdat ze een bahá’í is. Stel je een bahá’í-vrouw voor die wettelijk getrouwd is, maar in haar documenten staat iets anders als gevolg van discriminerende praktijken”, zegt de vrouw, ”De cultuur in Egypte is erg gevoelig voor het idee dat alleenstaande vrouwen kinderen hebben en ziet hen vaak als ongepast gedrag.”

Systematische obstakels voor familie- en burgerrechten

Recente regeringsmaatregelen hebben eerdere gerechtelijke uitspraken teruggedraaid die getrouwde bahá’í-koppels een beperkte erkenning van hun huwelijk verleenden, wat aanzienlijke civiele en economische gevolgen heeft. Een nietig verklaard huwelijk ontneemt echtgenoten de wettelijke status die nodig is voor pensioenen, erfenissen, alimentatie, voogdij over kinderen en verblijfsvergunningen.

Het effect op de economische middelen van bestaan en het welzijn van bahá’ís is ook een groeiende zorg voor de gemeenschap. “Belemmeringen in de ontwikkeling van mijn carrière vanwege ons geloof hebben me bijna tien jaar verhinderd om te werken,” zegt een bahá’í, ”waardoor ik financieel worstel om voor mijn kinderen te zorgen.”

En in een grimmig geval van familiescheiding werd een niet-Egyptische bahá’í-vrouw, die al meer dan tien jaar getrouwd was met een Egyptische bahá’í-man, de toegang tot Egypte geweigerd na een bezoek aan haar thuisland. Hoewel ze aan alle wettelijke vereisten voldeed, kreeg ze te horen dat haar huwelijk ongeldig was en werd haar een Egyptisch inreisvisum geweigerd. Door haar gedwongen afwezigheid werd ze meer dan zeven maanden van haar man en jonge kinderen gescheiden.

Een andere bahá’í-vrouw, die als buitenlandse staatsburger uit een Egyptische moeder is geboren, werd het staatsburgerschap geweigerd omdat haar ouders bahá’ís zijn en kreeg in plaats daarvan een vrijstelling van een verblijfsvergunning. Nadat ze de afgelopen maanden haar paspoort bij de autoriteiten had afgegeven om haar vrijstellingskaart te krijgen, werd ze echter tot haar grote schrik geconfronteerd met een stempel met een uitzettingsbevel dat haar verplichtte Egypte te verlaten. De vrouw dreigt nu verbannen te worden naar een land dat in staat van oorlog verkeert – en ook gescheiden te worden van haar twee jonge kinderen en haar bejaarde moeder.

Belemmeringen voor religieuze rechten en gemeenschapsleven

Bahá’ís in Egypte wordt ook hun fundamentele recht op gemeenschapsopbouwende activiteiten en andere gemeenschaps- en dienstverlenende projecten ontzegd. De autoriteiten controleren en verstoren bahá’í-activiteiten, waaronder sociale projecten die bedoeld zijn om het gemeenschapsleven te verbeteren, en ontmoedigen Egyptenaren om met bahá’í-vrienden en -collega’s om te gaan.

“Als bahá’ís streven we er altijd naar om verenigde gemeenschappen op te bouwen”, zegt een bahá’í, ”De autoriteiten zijn op de hoogte van al onze activiteiten en inspanningen om een gemeenschap op te bouwen, en hun reacties en houding zijn onterecht.” Een andere bahá’í zegt: “We worden constant in de gaten gehouden,” eraan toevoegend dat mensen in de bahá’í-gemeenschap “berichten ontvangen die ons hieraan herinneren en ons bedreigen omdat we ons geloof beoefenen.”

In antwoord op een oproep van de Bahá’í-gemeenschap om land aan te wijzen voor een bahá’í-begraafplaats in Alexandrië, vroeg de staatscommissaris, hoewel hij onafhankelijk de bevoegdheid had om land voor dit doel toe te wijzen, de mening van Al-Azhar, de belangrijkste islamitische religieuze instelling in het land, die hem een aanbeveling deed om de bahá’ís het recht op een waardige begrafenis te ontzeggen, met het argument dat elke toewijzing van land voor bahá’ís “het weefsel van de [bredere] gemeenschap zou kunnen doen scheuren”. De staatscommissaris koos ervoor om de aanbeveling van Al-Azhar te aanvaarden, waardoor de bahá’ís slechts beperkte mogelijkheden hebben om te begraven op één overvolle begraafplaats in Caïro.

Historische achtergrond

De Bahá’í-gemeenschap in Egypte wordt al bijna een eeuw lang stelselmatig en opzettelijk gediscrimineerd, gedreven door sektarische motieven en gesteund door de overheid.

• Vroege oppositie: Sinds de jaren 1920 hebben leden van de moslimgeestelijkheid en religieuze rechtbanken zich actief verzet tegen het Bahá’í-geloof in Egypte. Al-Azhar heeft meerdere fatwa’s uitgevaardigd waarin de bahá’ís als ongelovigen worden afgeschilderd en de samenleving wordt gewaarschuwd om niet met hen om te gaan. In 1960 vaardigde president Gamal Abdel Nasser een decreet uit dat alle bahá’í-activiteiten verbood, de bahá’í-instellingen opdoekte en alle eigendommen van de bahá’ís in beslag nam, inclusief hun begraafplaatsen. Dit decreet institutionaliseerde officieel de door de staat gesponsorde discriminatie van bahá’ís, waardoor hun basisrechten en erkenning werden ontzegd. 
• Weigering van identiteitskaarten: Tientallen jaren lang konden bahá’ís geen nationale identiteitskaarten krijgen omdat de autoriteiten besloten hun religie niet te erkennen op officiële documenten. Deze actie maakte hen in feite staatloos en ontzegde hen de toegang tot onderwijs, werk en overheidsdiensten. Een gerechtelijke uitspraak in 2008 stond bahá’ís toe om een streepje (-) te gebruiken in het religieveld van identiteitskaarten, maar het streepje (-) zelf is sindsdien gebruikt als een middel om de bahá’ís te blijven discrimineren.
• Niet-erkenning van huwelijken: De afgelopen decennia zijn bahá’í-huwelijken niet officieel erkend, ondanks de vele inspanningen van de gemeenschap om deze kwestie op te lossen. In 2017 adviseerden ambtenaren van het Ministerie van Justitie de Bahá’í-gemeenschap dat getrouwde bahá’í-stellen individueel gerechtelijke uitspraken moesten vragen om hun huwelijken geldig te laten verklaren. Ondanks enkele positieve rechterlijke uitspraken is de staat onlangs tegen deze uitspraken in beroep gegaan, waardoor de rechterlijke uitspraken die bahá’í-huwelijken wel erkenden, niet konden worden uitgevoerd. Sommige getrouwde stellen die in 2017 een positieve uitspraak kregen en hun burgerlijke staat op hun ID-kaarten konden veranderen in “getrouwd”, ontdekten dat ze bij het vernieuwen van hun ID-kaarten in 2024 opnieuw als “ongehuwd” werden uitgegeven.  Een interne verordening van het registratiekantoor heeft deze discriminatie geïnstitutionaliseerd, met artikel 134, waarin het volgende staat: “Bahá’í-huwelijken mogen niet notarieel worden vastgelegd tussen hen onderling of tussen hen en andere aanhangers van andere religies die in de Arabische Republiek Egypte worden erkend…”.  Het niet erkennen van huwelijken heeft vele gevolgen, zoals het niet kunnen registreren van geboorten, het veiligstellen van erfenisrechten, het ontvangen van pensioenen en nog veel meer.
• Ontzegging van begraafrechten: De regering heeft in 1960 verschillende bahá’í-begraafplaatsen geconfisqueerd en heeft sindsdien geweigerd om nieuw land voor dit doel toe te wijzen. Bahá’ís hebben toegang tot slechts één begraafplaats voor heel Egypte, welke nu zijn volledige capaciteit nadert. De gemeenschap spande rechtszaken aan in de gouvernementen Alexandrië en Port Said om de toewijzing van land voor begraafplaatsen te verkrijgen. De staatscommissarissen vroegen advies aan de religieuze autoriteiten in Al-Azhar, die in reactie hierop op 26 juni 2021 het volgende edict uitvaardigden, waaruit nogmaals hun betrokkenheid bij de voortdurende discriminatie bleek: “Het is niet toegestaan om een stuk grond voor het begraven van de doden toe te wijzen aan degenen die het (-) streepje teken hebben of iets anders, want dit kan leiden tot discriminatie, verdere segregatie en verdeeldheid, en kan het weefsel van de gemeenschap doen scheuren.”
• Intimidatie en bewaking door de Nationale Veiligheidsdienst: Bahá’ís worden regelmatig lastiggevallen, geïntimideerd en ondervraagd door veiligheidsdiensten. Hun sociale en humanitaire projecten worden stopgezet en hun vrienden en kennissen worden ontmoedigd om relaties met de bahá’ís te onderhouden.

Contact:

• Saba Haddad, Vertegenwoordiger van BIC Geneva, shaddad@bic.org, +41783082219 (English & Arabic)
• Karlijn van der Voort, woordvoerder Nederlandse Bahá’í-gemeenschap, karlijn.vandervoort@bahai.nl, 06-410 44 872  (Engels & Nederlands)

Bron: https://www.bic.org/news/dangerous-new-front-bahai-international-community-expresses-concern-over-involvement-egyptian-authorities-targeting-baha’is